ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΜΑΣ

ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΤΗΣ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ
(πρός τιμήν τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν)

Τό βράδυ τῆς Πέμπτης 28 Ἰανουαρίου, στόν Κυθηραϊκό Σύνδεσμο στήν Χώρα, πραγματοποιήθηκε πνευματικό Συμπόσιο, ἀφιερωμένο  στούς Τρεῖς Ἱεράρχες. Ὀργανωτής καί προσκεκλημένος ὁμιλητής ἦταν ὁ Καθηγητής κ.Ἠλίας Ματσαγγούρας, γνωστός καί ἀγαπητός στό Κυθηραϊκό κοινό. Θέμα τοῦ Συμποσίου ἦταν : «Ὁ παιδαγωγικός κανόνας τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν ἀπό τήν σύγχρονη ὀπτική».  

Ἡ πρωτοτυπία τοῦ φετεινοῦ ἑορτασμοῦ ἦταν πώς δέν ὑπῆρξε ὀμιλία-μονόλογος, ἀλλά ἕνα εἶδος Στρογγυλοῦ Τραπεζιοῦ μέ 5 εἰσηγήσεις ἀπό ἐκπαιδευτικούς τοῦ νησιοῦ. Ὁ κ.Ματσαγγούρας ἦταν ὁ συντονιστής τῆς συζήτησης, ἀλλά καί ὁ εἰσαγωγικός ὁμιλητής.

Ἀπό μέρους τῶν ἐκπαιδευτικῶν εἰσηγητές ἦταν ἡ κ.Εἰρήνη Μαυρομμάτη, δασκάλα στό Δημοτικό Σχολεῖο Ποταμοῦ, ὁ κ.Δημήτρης Λουράντος, δάσκαλος καί Διευθυντής τοῦ Ι.Ε.Κ. Κυθήρων, ὁ κ. Δημήτρης Παπακωνσταντίνου, δάσκαλος στό Δημοτικό Σχολεῖο Ποταμοῦ, ἡ κ.Ἀλίνα Πρέκα, νηπιαγωγός στόν Ποταμό καί ἡ Ἑλένη Μεγαλοκονόμου-Σοφίου, Θεολόγος-καθηγήτρια στό Λύκειο Κυθήρων.

Ὁ κ.Ἠλίας Ματσαγγούρας κατ' ἀρχήν διευκρίνησε, ὅτι (παρά τό γεγονός ὅτι πολλά στοιχεῖα -κυρίως ἐπιστημονικά-πού ἴσχυαν τήν ἐποχή τῶν 3 Ἱεραρχῶν δέν ἰσχύουν σήμερα) παραμένουν σταθερά ἔκτοτε ἡ πεμπτουσία τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου καί ἡ πεμπτουσία τῆς συμβίωσης.

Ὑπάρχουν τρεῖς κύριοι συντελεστές ἀγωγῆς : ὁ μαθητής, ὁ ἐκπαιδευτικός καί ἡ διδασκαλία. Δίπλα τους, ὄχι μέ μικρότερη ἀποστολή, συμβάλλουν ἡ οἰκογενειακή ἀγωγή καί ὁ χῶρος τοῦ σχολείου.

Σκοπός κάθε προσπάθειας ἀγωγῆς εἶναι ἡ διαμόρφωση ὁράματος ἐκπαίδευσης καί προτάσεως ζωῆς.

Κατά τόν Μέγα Βασίλειο ἡ ἐκπαίδευση ὀφείλει νά ἀποσκοπεῖ στήν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς, γιά διαμόρφωση καλῶν χαρακτήρων.

Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες ἔδρασαν σ' ἕνα πολύ δυσμενές πεδίο σύγκρουσης ἀνάμεσα στούς ἀκραίους «Ἑλληνιστές - εἰδωλολάτρες» καί τούς ἀκραίους «Χριστιανούς - ὀλέτηρες παντός κλασικοῦ ».

Καί ὁ Μ.Βασίλειος καί ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καί ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, διέβλεψαν ὅτι ἀπό τήν - πολύτιμη κατ'ἄρχήν - κλασική ἔννοια τῆς Θείας Χάριτος, λείπει, ἐπίσης καί ἡ ἔννοια τοῦ «κοινωνεῖν».

Ὡς ἐκπαιδευτικό ζητούμενο γιά τούς Ἱεράρχες ἦσαν οἱ  ὕψιστες ἀξίες τοῦ «ἠθικῶς κρίνειν»,  «ἠθικῶς βούλεσθαι» καί τοῦ «ἠθικῶς πράττειν».

Ἤ κατά τήν γνωστή πυραμίδα ἀξιῶν:

Ἠθική πράξη

Ἠθική βούληση

Ἠθική κρίση

Στήν συνέχεια ἡ κ. Εἰρήνη Μαυρομμάτη ἀνέπτυξε τήν σπουδαιότητα, κατά τούς Τρεῖς Ἱεράρχες τοῦ παράγοντα μαθητής.

v Ἡ φύση τοῦ παιδιοῦ εἶναι ἀγαθή μέ ἔμφυτες δυνατότητες γιά ἀνάπτυξη ἀρετῶν (λανθανουσῶν ὅμως).

v Κατά τόν Μ.Βασίλειο ὁ ἄριστος συνδυασμός, πού πρέπει νά ἐπιτύχει ὁ μαθητής, εἶναι ἡ πνευματική ἑτοιμότητα μέ ἐλεύθερη βούληση.

v Ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος κήρυττε πώς τίποτε δέν εἶναι δύσκολο, ἄν θέλουμε καί τίποτε δέν εἶναι εὔκολο, ἄν δέν τό θέλουμε. Κάθε στάδιο τῆς παιδικῆς ἡλικίας χρήζει διαφορετικῆς διδασκαλίας. Οἱ μαθητές ἔχουν ὑποχρεώσεις - ὄχι μόνο δικαιώματα.

v Κατά τόν Γρηγόριο τόν Θεολόγο ἡ παιδεία εἶναι βίωμα πού ἀφήνει ἀνεξίτηλα ἴχνη. Σημαντική εἶναι ἡ ἐπίδραση τοῦ περιβάλλοντος, δηλαδή τῶν ἐξωτερικῶν παραγόντων.

Ὁ κ.Δημήτριος Λουράντος ἀσχολήθηκε μέ τήν ἀποστολή τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ. Στόχος τοῦ δασκάλου πρέπει νά εἶναι τόσο ἡ παροχή γνώσεων, ὅσο καί ἡ ἠθικοπνευματική διάπλαση τοῦ μαθητῆ.

Κατά τόν Ἰωάννη Χρυσόστομο μέσον γιά τήν σωστή διδαχή εἶναι ἡ ἀγάπη. Ὁ ἐκπαιδευτικός πρέπει νά ἔχει ἐνδιαφέρον γιά τόν μαθητή, ὄχι ὅμως οἰκειότητα. Ὁ ἴδιος εἶναι ὑπόδειγμα, ἤπιος, συνετός ἀξιόπιστος, ἄρχοντας πραγματικός τοῦ πνεύματος.

Ἡ ἀγωγή νά εἶναι καλλίστη, ὄχι ἡδίστη.

Στήν ἐποχή μας τά Μέσα Μαζικῆς Ἐνημέρωσης δίδουν μαθήματα «κάλπικα». Κηρύσσουν τόν μηδενισμό, στόν ὁποῖο ὀφείλουμε νά ἀντισταθοῦμε, ἀναδεικνύοντας καί ἀναπτύσσοντας τό πρόσωπο.

Ἄν φταίει τό «σύστημα», ἐμεῖς οἱ ἐκπαιδευτικοί νά τό ἀλλάξουμε, κατέληξε ὁ κ.Λουράντος.

Ὁ κ.Δημήτρης Παπακωνσταντίνου ἀναφέρθηκε στήν Διδασκαλία κατά τόν Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο.

Ἡ σωστή διδασκαλία

Χρειάζονται: Τό ἐνδιαφέρον τῶν μαθητῶν καί ἡ ἀμοιβαῖα ἀγάπη διδάσκοντος καί διδασκόμενου.

Ἡ καλή διδασκαλία , κατά τόν ἴδιο Πατέρα, εἶναι:

-   Σύντομη καί εὔληπτη

-    Σαφής

-    Ἐπίκαιρη

-    Δέν ὑπερ-φορτώνει

-    Εἶναι τμηματικῆς ὕλης

-   Ὄχι ὑπεραπλουστευμένη

Ἡ κ.Ἀλίνα Πρέκα μίλησε γιά τήν Οἰκογενειακή καί Προσχολική ἀγωγή.

Ἡ οἰκογένεια ἔχει πολύτιμη ἀποστολή, ἐπειδή ἔχει νά κάνει μέ τό εὔπλαστο τοῦ μικροῦ παιδιοῦ. Κατά τόν Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο, τό μικρό παιδί μοιάζει μέ τό πρωτόπλαστο μαργαριτάρι πού εἶναι εὐμετάβλητο σάν νερό καί ὅσο σκληραίνει παίρνει τό τέλειο σφαιρικό σχῆμα.

Κατά δέ τόν Γρηγόριο Θεολόγο ἡ μητέρα εἶναι μοναδικό καί ἀνεπανάληπτο παράδειγμα πρός μίμηση. Ἡ σχέση της μέ τό παιδί εἶναι ἀναντικατάστατη.Ἐνῶ, ὅμως, ἡ μητέρα εἶναι ἡ πρώτη παιδαγωγός, ἡ παρουσία τοῦ πατέρα εἶναι ἀπαραίτητη.

Μέ τό μεγάλωμα τῶν παιδιῶν, ἡ προσχολική ἀγωγή ἀποσκοπεῖ στήν καλλιέργεια τῶν αἰσθήσεων, κυρίως τῆς ὅρασης καί τῆς ἀκοῆς. Εἶναι δέ ἐντυπωσιακή ἡ ἀπόλυτη ταύτιση τῆς αἰσθητηριακῆς ἀγωγῆς τῶν 3 Ἱεραρχῶν μέ τίς σύγχρονες τάσεις τῆς Παιδαγωγικῆς καί Ψυχολογίας.

Ἡ κ.Ἑλένη Μεγαλοκονόμου-Σοφίου, μίλησε γιά τήν Παιδεία καί τούς Τρεῖς Ἱεράρχες.

Κατά τόν Καθηγητή κ.Γεώργιο Μπαμπινιώτη, ἡ Ἑλληνική παιδεία στηρίχθηκε στόν Ὀρθό λόγο καί τήν Ὀρθο-δοξία.

Πράγματι, οἱ 3 Ἱεράρχες, συνδύαζαν Ἑλληνομάθεια καί Χριστομάθεια. Ἀπό τόν Πλάτωνα καί τόν Ὅμηρο μέχρι σήμερα, σκοπός τῆς παιδείας εἶναι «ἡ πρός τό θεῖον ὁμοίωσις».

Γενικώτερα, στό Βυζαντινό ἐκπαιδευτικό σύστημα κεντρική θέση εἶχε ἡ Ἑλληνική παιδεία μέ προσλήμματα ἀπό τούς ἀρχαίους φιλοσόφους καί τούς νεο-πλατωνικούς, κυρίως ὡς πρός τά στοιχεῖα ἔκφρασης.

Γιά ὅλα αὐτά οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες τιμῶνται ἀνά τούς αἰῶνες, ἡ δέ ἑορτή τους ἀνάγεται στά Βυζαντινά χρόνια.

Ἡ κ.Μεγαλοκονόμου κατέληξε ἀφοριστικά : «Τό μέλλον μας χτίζεται μέ ὑλικά τοῦ παρελθόντος».

Ἡ ἄριστα ὀργανωμένη ἀπό τόν κ.Ματσαγγούρα ἐκδήλωση -καί μάλιστα τηλεφωνικά!- ἀπετέλεσε μιά πρωτότυπη γιά τά Κύθηρα πνευματική διεργασία. Γι αὐτό καί ὑπῆρξαν σχόλια καί ἐρωτήσεις στήν συζήτηση πού ἐπακολούθησε. Μίλησαν ἡ κ.Ἰωάννα Κασιμάτη καί ὁ καθηγητής Φυσικῆς κ.Δημήτριος Φατσέας.

Συντονιστικό ρόλο ἔπαιξε ὁ Πρωτ.π.Πέτρος Μαριᾶτος, Ἰατρός, ὁ ὁποῖος καί συνόψισε τίς βασικές θέσεις καί τά συμπεράσματα τοῦ συμποσίου, μετά τόν ὁποῖο ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Σεραφείμ
ἔκλεισε τήν ὅλη πρωτότυπη ἐκδήλωσι μέ θερμότατες εὐχαριστίες πρός τόν Καθηγητή κ.Ματσαγγούρα καί τούς λοιπούς συντελεστές καί εὐλόγησε τήν Ἁγιοβασιλόπιττα, πού ἡ Ἱερά Μητρόπολις προσέφερε πρός τιμήν τῶν ἀγαπητῶν κκ.ἐκπαιδευτικῶν καί τήν ἔκοψε τιμητικά ὁ ἀρχαιότερος τῶν Ἐκπαιδευτικῶν κ.Δημήτριος Λουράντος, συντ/χος Δάσκαλος τῆς Χώρας.




Ἡ Μητρόπολη Κυθήρων φρόντισε, ὥστε νά παρατεθεῖ στούς ἐκπαιδευτικούς τιμητικό γεῦμα στοῦ «Πιέρρου». Ὁ Μανώλης Λουράντος, ἐπιδεικνύοντας γιά ἄλλη μιά  φορά τόν μοναδικό τρόπο περιποίησης (κληρονομικό;), κατάφερε νά ἀπολαύσουν ὅλοι τά ἐδέσματα καί τό «σέρβις».

Μικρή ... παραφωνία, πώς οἱ ἐκπαιδευτικοί ἀπέκρυψαν αἰδημόνως τό μουσικό τους ταλέντο καί δέν ὑπῆρξαν τραγούδια στήν χαρούμενη βραδυά.

Ὁ Συν-πότης