osia maria aigyptia 1ΓΡΑΠΤΟΝ ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

“Διότι σύ εἰ Θεός, Θεός τῶν μετανοούντων, καί ἐν ἐμοί δείξεις πᾶσαν τήν ἀγαθωσύνην σου.”

     Ἡ Ε’ Κυριακή τῶν Νηστειῶν σήμερα, μόλις δύο ἑβδομάδες ἀπό τό Πάσχα, καί ἡ Ἁγία Ἐκκλησία μας τιμᾶ τήν Ὁσία Μαρία τήν Αἰγυπτία, τήν ὁποία προβάλλει ὡς πρότυπο μετανοίας.
     Κατά τήν διάρκεια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τελοῦμε τήν Ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου, ὅπου βρίσκουμε μία ὡραιότατη προσευχή, αὐτή τοῦ Μανασσῆ, βασιλέως τῆς Ἰουδαίας. Σέ αὐτήν τήν προσευχή ὁ Μανασσῆς ὑμνεῖ τόν Κύριο ὡς ὕψιστο, εὔσπλαγχνο, μακρόθυμο καί πολυέλεο. Μάλιστα, ἀναφερόμενος στόν Παντοδύναμο Θεό, χρησιμοποιεῖ μία ἀνθρωπομορφική ἔκφραση, λέγοντας, ὅτι «μετανοεῖ ἐπί κακίας ἀνθρώπων». Ὁ Μανασσῆς, μέ συντριβή καρδίας, ὅπως καί ἡ Μαρία ἡ Αιγυπτία, ὁμολογεῖ τό πλῆθος τῶν ἀνομιῶν του καί ζητᾶ ἀπό τόν Θεό μέ ἐπιμονή τήν ἄφεσή τους, ὑπενθυμίζοντας στόν Θεό, ὅτι εἶναι Αὐτός, πού ἔχει ὁρίσει «μετάνοιαν ἁμαρτωλοῖς εἰς σωτηρίαν». Ἡ εἰλικρινής καί βαθιά μετάνοια τοῦ Μανασσῆ εἶναι ὁλοφάνερη στήν προσευχή αὐτή.
     Ποιός ἦταν ὅμως ὁ Μανασσῆς καί γιατί κραυγάζει πρός τόν Θεό «ἡμάρτηκα, Κύριε, ἡμάρτηκα καὶ τὰς ἀνομίας μου ἐγὼ γινώσκω». Ποιές ἦταν οἱ ἀνομίες του;

     Ὁ Μανασσῆς ξεπέρασε κάθε βαθμό παρανομίας. Πριόνισε τόν προφήτη Ἠσαΐα, πού ἔτσι βρῆκε μαρτυρικό θάνατο, ἀρνήθηκε τόν ἀληθινό Θεό καί μιάνθηκε μέ τήν πίστη καί τήν λατρεία τῶν εἰδώλων καί γέμισε τήν Ἱερουσαλήμ μέ τό αἷμα πλήθους ἀθώων θυμάτων.
     Ὅταν, ὅμως, μεταφέρθηκε αἰχμάλωτος στήν Βαβυλῶνα, ἐκεῖ, ὅσο τά βάσανα του γίνονταν μεγαλύτερα, τόσο βαθύτερη γινόταν ἡ συντριβή καί ἡ μετάνοια του, ὥστε στό τέλος θεραπεύτηκε. Διαβάζουμε στήν Ἁγία Γραφή: «Ταπεινώθηκε ὁ Μανασσῆς ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, προσευχήθηκε, καί ὁ Κύριος τόν ἄκουσε καί τοῦ χάρισε πάλι τήν βασιλεία» (Β’ Παρ. 33, 12-13). Μεγάλη ὄντως ἡ δύναμη τῆς μετανοίας τοῦ ἁμαρτωλοῦ καί ἀνεξιχνίαστο τό ἔλεος τῆς ἐπαγγελίας τοῦ Θεοῦ.
     Βλέπουμε, λοιπόν, στήν περίπτωση τοῦ βασιλιᾶ Μανασσῆ, ὅτι τά βάσανα καί οἱ ταλαιπωρίες, πού ἀντιμετωπίζει ἐνεργοῦν σωστικά, παίρνουν τήν διάσταση μιᾶς «φιλάνθρωπης τυραννίδος» ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος χρησιμοποιεῖ παιδαγωγικές μεθόδους, συχνά σκληρές γιά τόν ἄνθρωπο, πού λειτουργοῦν ὅμως, σάν καυστῆρες τῆς ἁμαρτίας καί γεννήτριες τῆς μετανοίας. Γιατί ὁ Θεός παιδαγωγεῖ φιλάνθρωπα, ἀφοῦ ἀποβλέπει μόνο στήν ἴαση τοῦ ἀνθρώπου καί στήν πλήρη ἀποκατάστασή του. Ἡ παιδαγωγία αὐτή τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐπίσης “κομμένη στά μέτρα” τοῦ καθένα ἀπό ἐμᾶς, ἀφοῦ ὁ Θεός, ὡς Δημιουργός εἶναι καί καρδιογνώστης, ὁ «Μόνος ἐτάζων καρδίας καί νεφρούς».
     Γι’ αὐτό καί ἡ ἴασή μας ἀπό τήν ἁμαρτία ἔγκειται στήν εὐχαριστιακή ἀποδοχή ἀπό μέρους μας τῆς θείας παιδαγωγίας. Δυστυχῶς, ὅμως, πολλές φορές ὁ ἄνθρωπος δέν κατορθώνει νά μιμηθεῖ τόν Μανασσῆ, ὁ ὁποῖος «τῇ πείρᾳ τῶν κακῶν εἰς μετανοίας ἰατρείαν συνεχρήσατο», κατά τόν Ἅγιο Κύριλλο Ἱεροσολύμων. Πολλές φορές ὁ ἄνθρωπος δέν μετανοεῖ, ἀλλά σκληραίνει τήν καρδιά του πρός τόν Θεό, ἀδυνατεῖ νά ζήσει τό «Νενίκηκάς με Γαλιλαῖε».
     Ἐμεῖς, ὅμως, ἀδελφοί μου, καθώς πλησιάζουμε τήν ἑορτή τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας, ἄς ἀναφωνήσουμε μέ τόν βασιλέα Μανασσῆ ὅτι «ἀνάξιον ὄντα σώσεις με κατά τό πολύ ἔλεος σου, καί αἰνέσω σέ διά παντός ἐν ταῖς ημέραις τῆς ζωῆς μου».

Πρωτ. π.Θεολόγος Παντελῆς