ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ
(ὑπ’ ἀριθ. 171/2018)
Πρός
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί
τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ΄ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά˙
Εὐλογημένη, εἰρηνική καί μεστή καρπῶν μετανοίας καί πνευματικῆς ἀνορθώσεως ἄς εἶναι ἡ ἁγία περίοδος τῆς νηστείας τῆς Τεσσαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων.
Ἐνώπιόν μας πρόκειται μία κλίμακα μέ 40 ἀναβαθμούς (σκαλοπάτια), ἡ ὁποία ἀνυψώνει τόν πιστό Χριστιανό ἀπό τά ἐπίγεια πρός τά ἐπουράνια. Πνευματικοί ἀλεῖπτες (δηλ. γυμναστές μας) εἶναι οἱ ἑορταζόμενοι κατ’αὐτάς μεγάλοι Πατέρες καί Ἅγιοι τῆς Ἁγιωτάτης μας Ἐκκλησίας. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ἐλεήμων, Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὁ ἅγιος Γρηγόριος Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, οἱ ὁποῖοι ἔζησαν κατά Θεόν ἐν νήψει, μετανοίᾳ καί προσευχῇ καί ὡς «θεούμενοι καί διαβεβηκότες ἐν θεωρίᾳ» ἐκήρυξαν τόν ἐνανθρωπήσαντα Υἱόν καί Λόγον τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀληθῆ νηστεία, τήν σωματική καί τήν πνευματική, τήν ὑψοποιό ταπείνωσι, τήν πηγαία καί εἰλικρινῆ ἀγάπη καί τήν θεομίμητη ἀρετή τῆς ἐλεημοσύνης.
Ἀλλά καί ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Φίλιππος μέ τό «ἔρχου καί ἴδε» καί ὁ Νεομάρτυς Κωνσταντῖνος ὁ Ὑδραῖος μέ τήν ὁλόψυχη μετάνοιά του διά τό μέγιστο καί βαρύτατο ἁμάρτημα τῆς ἀλλαξοπιστίας καί ἀρνήσεως τῆς πατρῴας χριστιανικῆς πίστεώς του, καθώς ἐπίσης καί τό πολύμηνο ἡρωϊκό μαρτύριό του διά τήν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ, εἶναι δι’ ὅλους μας ἕνα ὁλόφωτο πνευματικό μετέωρο καί ἕνας οὐράνιος ὁδοδείκτης πρός τήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
Ὁ σύγχρονος Ἅγιός μας, ὁ Ὅσιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης ἐτόνιζε ὅτι «εἶναι μεγάλη τέχνη νά τά καταφέρης νά ἁγιασθῆ ἡ ψυχή σου. Παντοῦ μπορεῖ ν’ ἁγιάση κανείς. Καί στήν Ὁμόνοια (τήν πλατεῖα Ὁμονοίας) μπορεῖ ν’ ἁγιάση, ἄν τό θέλη. Στήν ἐργασία σας, ὅποια κι’ ἄν εἶναι, μπορεῖτε νά γίνετε ἅγιοι. Μέ τήν πραότητα, τήν ὑπομονή, τήν ἀγάπη. Νά βάζετε κάθε μέρα νέα σειρά, νέα διάθεσι, μέ ἐνθουσιασμό καί ἀγάπη, προσευχή καί σιωπή. Ὄχι νά ἔχετε ἄγχος καί νά σᾶς πονάει τό στῆθος … Νά ἐργάζεσθε μέ ἐγρήγορσι, ἁπλά, ἁπαλά, χωρίς ἀγωνία, μέ χαρά καί ἀγαλλίασι, μέ ἀγαθή διάθεσι. Τότε ἔρχεται ἡ Θεία Χάρις».
Καί διά τήν μετάνοια, τήν ἀληθινή μετάνοια σημειώνει τά ἑξῆς ὁ Ἅγιος Πορφύριος : «Δέν ὑπάρχει ἀνώτερο πρᾶγμα ἀπ’ αὐτό πού λέγεται μετάνοια καί ἐξομολόγησι. Αὐτό τό μυστήριο εἶναι ἡ προσφορά τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο. Μέ αὐτό τόν τέλειο τρόπο ἀπαλλάσσεται ὁ ἄνθρωπος ἀπ’ τό κακό. Πηγαίνομε, ἐξομολογούμαστε, αἰσθανόμαστε τήν συνδιαλλαγή μετά τοῦ Θεοῦ, ἔρχεται ἡ χαρά μέσα μας, φεύγει ἡ ἐνοχή. Στήν Ὀρθοδοξία δέν ὑπάρχει ἀδιέξοδο. Δέν ὑπάρχει ἀδιέξοδο, γιατί ὑπάρχει ὁ ἐξομολόγος, πού ἔχει τήν Χάρι νά συγχωρῆ. Μεγάλο πρᾶγμα ὁ Πνευματικός!
… Γιά νά μετανοήση ἡ ψυχή, πρέπει νά ξυπνήση. Ἐκεῖ, στό ξύπνημα αὐτό, γίνεται τό θαῦμα τῆς μετανοίας. Κι ἐδῶ βρίσκεται ἡ προαίρεση τοῦ ἀνθρώπου. Τό ξύπνημα, ὅμως, δέν ἔγκειται μόνο στόν ἄνθρωπο. Ὁ ἄνθρωπος μόνος δέν μπορεῖ. Ἐπεμβαίνει ὁ Θεός. Τότε ἔρχεται ἡ Θεία Χάρις. Χωρίς τήν Χάρι δέν μπορεῖ νά μετανοήση ὁ ἄνθρωπος… Ἄρα ἡ μετάνοια διά τῆς Θείας Χάριτος κατορθοῦται…».
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης μᾶς δείχνει τόν δρόμο τῆς μετανοίας καί τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας. Μέσα εἰς τήν ἁγία περίοδο τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων μᾶς χρειάζονται, ἰδιαίτερα αὐτόν τόν δύσκολο καί κρίσιμο καιρό, τά θεῖα ἐργαλεῖα τῆς θερμῆς προσευχῆς καί τῆς ἀληθινῆς μετανοίας.
Ὀξύτατα πνευματικά ζητήματα μᾶς καλοῦν σέ ἀφύπνισι καί ἐγρήγορσι πνευματική. Ἀναφέρουμε ἐδῶ τά κυριώτερα : α) Τό λεγόμενο Οὐκρανικό ζήτημα, τό ὁποῖο, ἐάν δέν ληφθοῦν ὅσον ἔνεστι καιρός, κατεπειγόντως, τά ἐνδεδειγμένα πνευματικά μέτρα, μέ τήν ἔμπνευσι καί τόν φωτισμό τοῦ Παναγίου Πνεύματος, καταργουμένων τῶν κοσμικῶν κινήτρων καί κριτηρίων, θά ἀποβῇ ὀλέθριο διά τήν ἑνότητα καί τήν ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι κοινωνίαν τῶν διϊσταμένων Πατριαρχείων καί τῶν λοιπῶν κατά τόπους Ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Θεός φυλάξοι! β) Τό Μακεδονικό ζήτημα, ἐάν δέν ἀναθεωρηθῇ ἡ ἐπικίνδυνη συμφωνία τῶν Πρεσπῶν καί ἐκχωρηθῆ ἡ ὀνομασία τῆς Μακεδονίας, ἔστω καί σύνθετη εἰς τό γειτονικό κράτος, τό ὁποῖο ἐποφθαλμιᾶ, ὡς γνωστόν, τήν Ἑλληνικώτατη Μακεδονία μας καί περιοχές τῆς Βορείου Ἑλλάδος γ) Τό μέγα ζήτημα τῆς ἐπικειμένης Ἀναθεωρήσεως τοῦ Συντάγματος, ἐάν δέν διατηρηθοῦν ὡς ἔχουν καί ἀλλοιωθοῦν βασικά καί θεμελιώδη διά τήν Ἁγίαν μας Ἐκκλησίαν καί τό Ἔθνος μας ἄρθρα, ὡς τά πολυσυζητούμενα ἄρθρα 3 καί 13 τοῦ Συντάγματος καί δέν διασφαλισθοῦν παντί τρόπῳ καί μέ πᾶσαν νομικήν κάλυψιν τά ἀπαράγραπτα δικαιώματα τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου καί τῆς Ἐκκλησίας μας καί δ) Τό φλέγον ζήτημα τῆς ἀποκαθάρσεως τῆς διδακτέας ὕλης τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν ἀπό τό συγκρητιστικό της περιεχόμενο καί τήν προκαλουμένη σύγχυσι τῆς μαθητιώσης νεολαίας ἀπό τήν πολυθρησκευτικότητα τοῦ μαθήματος καί τήν σέ παραλλήλους πίνακες παράθεσι τῶν θεωριῶν καί πιστευμάτων ἄλλων θρησκειῶν, σέ ἀντίθεσι πρός τίς κρυστάλλινες σχετικές ἀποφάσεις τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας.
Ὅλα αὐτά καί ἄλλα σοβαρά πνευματικά καί κοινωνικά θέματα (ὅπως εἶναι ἡ ὑπογεννητικότητα, λόγῳ τῶν κατ’ ἔτος ἑκατοντάδων χιλιάδων ἐκτρώσεων, καί τό ἐπικινδύνως ἐξαπλούμενο μεταναστευτικό ρεῦμα), ἄς μᾶς ἀπασχολήσουν ἰδιαίτερα κατ’ αὐτήν τήν κρίσιμη καί δύσκολη περίοδο, τήν ὁποία διανύουμε, εἰς τόν πνευματικό μας ἀγῶνα καί τίς πρός τόν Κύριον δεήσεις καί προσευχές μας. Ἄς μήν ἀναβάλωμε καί ἄς μήν ἀμελήσωμε τό ἱερό αὐτό ἐπιτακτικό μας καθῆκον.
Ἡ δέ Θεία Χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος, ἡ πανσθενουργός καί παντοδύναμος, εἴη μετά πάντων ἡμῶν, ἀδελφοί. Ἀμήν.
Μετά διαπύρων πατρικῶν εὐχῶν καί ἀγάπης
Ὁ Μητροπολίτης
†Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ