Ἡ «Σχολή Γονέων» τόν Μάρτιο
Γράφει ὁ Αἰδ/τος π.΄Πέτρος Μαριᾶτος
Ὁ γνωστός καί λίαν ἐκτιμώμενος στά Κύθηρα, Καθηγητής κ.Ἠλίας Ματσαγγούρας ἦταν ὁμιλητής στή «Σχολή Γονέων» στίς 17 καί 18 Μαρτίου 2012.
Θέμα τῶν ὁμιλιῶν του ἦταν : «Ἡ Συμβολή τῆς Οἰκογένειας καί τοῦ Σχολείου στήν ἀνάπτυξη τῆς προσωπικῆς, κοινωνικῆς καί ἐθνικῆς ταυτότητος τοῦ παιδιοῦ».
Κατ' ἀρχήν ἔδωσε ὁρισμό στό κάθε «εἶδος» ταυτότητας καί στήν συνέχεια σχολίασε :
α) Ὡς πρός τήν προσωπική ταυτότητα, αὐτή ἔχει ἀρχή τήν στιγμή πού συνειδητοποιεῖται ἡ ὕπαρξή μας ἔξω ἀπό τήν ἐξάρτηση τῆς μητέρας. Ὅταν π.χ. τό παιδί ἀντιλαμβάνεται πώς ἡ εἰκόνα του στόν καθρέφτη δέν εἶναι κάποιου ἄλλου ἀλλά τοῦ ἑαυτοῦ του τότε ἀρχίζει ἡ συνειδητοποίηση τοῦ προσώπου του, ἐκδηγούμενη μέ ἀστεῖα ἰδιοτελῆ ἐπιθυμία κτήσης («...δικό μου!»).
Ἐπειδή τό παιδί αὐτοεκτιμᾶται καί αὐτοαξιολογεῖται ἀναφορικά μέ τό βλέμμα τῶν ἄλλων σ' αὐτό (γονέων, ἀδελφῶν, δασκάλων, κ.λπ.), πρέπει νά ἔχουμε ὑπ' ὄψιν, ὅτι εἶναι ὀλέθριες γιά τήν ἐξέλιξή του οἱ ἀπαξιωτικές καί μειωτικές συγκρίσεις.
β) Ὡς πρός τήν κοινωνική ταυτότητα διευκρίνησε πώς σχετίζεται τόσο μέ τήν προσωπική, ὅσο καί μέ τήν Ἐθνική, ἐπειδή ἡ τελευταία εἶναι ἡ αἴσθηση τοῦ ἀνήκειν σέ μιά ὁμάδα. Ἐδῶ ἔχουμε τήν ἀνάπτυξη τῶν σχέσεων μέ τούς ἄλλους. Καί, ἐνῶ στήν προσωπική ταυτότητα ἀναζητοῦμε τί μᾶς διακρίνει, στήν κοινωνική ταυτότητα ἀναζητοῦμε τί μᾶς ἑνώνει.
Ἡ μεγάλη σημασία τῆς κοινωνικῆς ταυτότητας εἶναι ἡ ὑπέρβαση τῶν στεγανῶν τοῦ ἀτομικοῦ μας ὀρίζοντα.
γ) Στήν Ἐθνική Ταυτότητα ἐπέμεινε ἰδιαίτερα ὁ κ.Ματσαγγούρας καί τοῦτο δέν ἦταν μόνο λόγῳ ἐπικαιρότητος (ἐπικείμενη 25η Μαρτίου), ἀλλά καί ἰδιαιτέρας σκοπιμότητος, ἐπειδή κάθε ἔννοια «Ἔθνους» ἤ «Ἐθνικοῦ» ἔχει ἀτονήσει στίς ἡμέρες μας ἐξ αἰτίας σκόπιμης κατασυκοφάντησης ἤ διαστρέβλωσης.
Ἀφοῦ τόνισε ὅτι κατά τόν ἐθνολόγο Smith τά ἔθνη συνιστοῦν διαχρονικό καί πανάρχαιο φαινόμενο (τοὐλάχιστον 3000 χρόνια π.Χ.) ἀνέφερε πώς οὐδέποτε στήν Ἱστορία ὑπῆρχε περίοδος, πού νά μή πρωτοστατοῦν ὡρισμένα ἔθνη.
Ἔδωσε τούς γνωστούς ὁρισμούς τοῦ Ἡροδότου (κοινή καταγωγή, γλῶσσα, θρησκεία, ἤθη-ἔθιμα) καί τοῦ Ἰσοκράτη (Ἕλληνες οἱ τῆς ἡμετέρας παιδείας μετέχοντες) καί ἀναφέρθηκε στήν μεταβολή σήμερα τῶν κριτιρίων, ὥστε νά ὑπάρχουν δύο σχολές : Ἡ «Ρομαντική» καί ἡ «Αἰτιοκρατική». Οἱ σχολές αὐτές ἀπέχουν ἀπό τήν πραγματικότητα καί δή τήν ἱστορική.
Ἰδιαίτερη ἔκταση τῆς ὁμιλίας τοῦ κ.Ματσαγγούρα πῆρε ἡ ἀναφορά του στό Ἑλληνικό Ἔθνος καί τήν Ἑλληνική Ἐθνική Ταυτότητα. Ἔτσι, ἐνῶ οἱ ὁπαδοί τῆς μηχανιστικῆς αἰτιότητας θεωροῦν τό Ἑλληνικό Ἔθνος φανταστικό δημιούργημα τοῦ Σολωμοῦ, τοῦ Κάλβου, κ.λπ., ὁ Καθηγητής Σβορῶνος τούς διέψευσε.
Ταυτόχρονα ἡ Κυθηρία Καθηγήτρια στό Πάντειο Πανεπιστήμιο κ.Κοῦλα Κασιμάτη ὁρίζει πώς ἡ Ἐθνική Ταυτότητα συνιστᾶ «ταύτιση ἀτόμων μέ κληρονομιά ἑνός Ἔθνους».
Ὡς πρός τήν γλῶσσα δέ ὁ Γληνός ἐπαναλαμβάνει τόν καθορισμό τοῦ Ἄγγλου Smith, πώς «ἡ Γλῶσσα εἶναι ἀναπόσπαστο πολιτιστικό στοιχεῖο ἑνός Ἔθνους».
Καί ὁ ὁμιλητής ἀνέφερε τόν θαυμάσιο παραλληλισμό τῆς Γλώσσας τοῦ Ζήσιμου Λορεντζάτου : «Ἀνεμόσκαλα ποῦ συνδέει τόν σύγχρονο Ἕλληνα μέ τόν Ὅμηρο».
Πλῆθος ἱστορικῶν - διαχρονικῶν παραδειγμάτων ἀποδεικνύουν τόσο τήν συνέχεια τοῦ Ἔθνους μας (Μητροπολίτης Ἰωάννης Μητρόπουλος, Ἄννα Κομνηνή, αὐτοκράτορας Ἰωάννης Βατάτζης, Κων/νος Παλαιολόγος) ὅσο καί τήν συνειδητοποίηση τῆς κληρονομιᾶς μας (ἀγωνιστές τοῦ '21, Μακρυγιάννης, λαϊκοί Θρῦλοι).
Καί ὁ κ.Ἠλίας Ματσαγγούρας κατέληξε πῶς μέ τό ἰσχῦον Δίκαιο «οἱ Ἐθνικές Ταυτότητες εἶναι ἰσχυρότερες τῶν Ὑπερεθνικῶν».
Παρ' ὅτι αὐτή τήν φορά ὁ κ.Ματσαγγούρας δέν ἦταν ὁ γνωστός «εὔστροφος» καί γοητευτικός Δάσκαλος (π.χ. ἡ παράθεση πλήθους ἐπιστημονικῶν στοιχείων κούρασε κάπως), ὅμως ἡ ἐπιλογή τοῦ θέματος καί ἡ ὑπόμνηση - ὅσο καί συστηματική παράθεση- γνώσεων ἀπαραίτητων γιά κάθε Ἕλληνα ἦταν ἐπιτυχής.
Φαινομενικά ὁ ὁμιλητής δέν ἀναφέρθηκε ἰδιαίτερα στό παιδί. Ἦταν θέση του, πώς ὁ καταρτισμός τῶν γονέων καθώς καί τῶν λοιπῶν ἐνηλίκων τῆς Οἰκογένειας εἶναι γιά τήν Ἐθνική Ταυτότητα τοῦ παιδιοῦ ἀναγκαία συνθήκη. Μέ τήν ὁμιλία του γέννησε τήν ἐντύπωση, πώς ἴσως εἶναι καί ἱκανή.
